FNV EIST TOEGANG TOT WERKVLOER

Het is geen geheim dat de FNV niet blij is met de cao die VodafoneZiggo heeft gesloten met vakbond De Unie. Gelukkig is de bond er wel in geslaagd om verslechteringen in het sociaal plan voorlopig tegen te houden. Het vervolgoverleg hierover begint binnenkort. In voorbereiding daarop eist de bond toegang tot de werkvloer om álle werknemers te kunnen informeren.

Het was het afgelopen cao-overleg bij VodafoneZiggo de eerste keer dat ook De Unie aanschoof, naast de vakbonden FNV en CNV. De Unie nam gelijk een nieuw instrument mee: DigiC. Voor DigiC werkt De Unie samen met het onderzoeksbureau MWM2, dat op basis van enquêtes en panelgesprekken de cao-wensen van alle werknemers ophaalt. Het systeem biedt vervolgens de medewerkers de gelegenheid te stemmen over het onderhandelingsresultaat.

FNV-bestuurder Geeta Heera: ‘We zien steeds vaker dat DigiC bij cao-trajecten wordt ingezet. Het klinkt mooi: iedereen mag meedoen en er wordt gewerkt met een onafhankelijk onderzoeksbureau. Dit kennelijk om het democratische en neutrale karakter van DigiC te benadrukken. Maar de ervaring leert dat onder het mom van een breed draagvlak de traditionele vakbonden buitenspel worden gezet.’ (zie ook het kaderbericht “DigiC verzwakt positie werknemers” elders op deze pagina)

‘DigiC is uiteindelijk niet meer dan een enquêtetool’, oordeelt Heera. ‘Aan het einde van de rit kun je alleen nog voor of tegen het onderhandelingsresultaat stemmen. Op dat moment is de manier waarop dit wordt gepresenteerd bepalend. Als je leest dat je een loonsverhoging krijgt, dan kun je wel raden wat het antwoord is. Maar als wordt uitgelegd wat een lage loonsverhoging betekent voor jouw koopkracht, dat er de afgelopen drie jaar ruim 1,5 miljard euro aan dividend is uitbetaald aan de aandeelhouders, en dat aan andere cao-tafels betere loonsverhogingen zijn afgesproken, dan neem je hier als medewerker misschien wel minder snel genoegen mee.’

Eindbod massaal weggestemd

Tijdens het onderhandelingstraject bij VodafoneZiggo probeerde de werkgever een doorbraak te forceren door met een eindbod te komen. Heera: ‘Dat was een slecht loonbod en bovendien zou het sociaal plan verslechterd worden. Dat eindbod werd door onze leden en die van het CNV dan ook massaal weggestemd. Maar óók de digitale stemming via DigiC was negatief. Dit heeft zowel De Unie als de werkgever verrast.’

‘Helaas bewoog de werkgever in de periode erna onvoldoende op het loon waardoor we maanden later wederom werden geconfronteerd met een eindbod dat nog steeds ver onder de maat was. Dit bod is er helaas wél doorheen gekomen via DigiC. VodafoneZiggo kondigde daarop aan een cao af te sluiten met alleen De Unie.’

Koopkrachtverlies medewerkers

De gang van zaken heeft bij Heera een bittere smaak in de mond nagelaten. ‘Uit bijeenkomsten die we nadien hebben gehad met zowel leden als niet-leden werd me duidelijk dat veel mensen nog altijd geen goed gevoel hadden bij de uitkomsten. Dat begrijp ik, de cao-loonstijging over twee jaar bijvoorbeeld kun je gerust minimaal noemen. Over 2022 vindt er geen enkele structurele loonsverhoging plaats. De werkgever biedt twee eenmalige uitkeringen: per 1 december 2022 500 euro netto bij een fulltime aanstelling en per 1 januari 2023 weer. Over 2023 vinden er wel structurele loonsverhogingen plaats. Per 1 januari 2023 2 procent en 75 euro bruto per maand, waarbij een fulltime medewerker er minimaal 135 euro op vooruit gaat, en per 1 juli 2023 3 procent.’

‘VodafoneZiggo heeft nog geprobeerd om de wettelijk verplichte verhoging van het minimumloon te verkopen alsof dit een kadootje van de werkgever was’, vertelt de vakbondsbestuurder. ‘Maar dat hebben wij tegengehouden. VodafoneZiggo moet eerst de salarissen tot het nieuwe wettelijk minimumloon verhogen en vervolgens hier bovenop de cao-loonsverhogingen toepassen.’

Korte klap

Waarom de werkvloer uiteindelijk toch met het tweede bod van de werkgever heeft ingestemd, denkt ze wel te weten. ‘Dat heeft verschillende redenen. De inflatie bleef maar stijgen en stijgen. Als vakbonden hebben wij daarom een korte klap voorgesteld waarbij VodafoneZiggo alvast iets zou doen qua loon om de medewerkers wat lucht te geven. Daar wilde de werkgever niet aan meewerken. Dat is een strategische keuze geweest. Na maanden kwam een nieuw eindbod met de twee genoemde eenmalige uitkeringen van 500 euro. Dat bleek nét voldoende om mensen over de streep te trekken en voor een meerderheid te zorgen. De medewerkers hebben gekozen voor direct geld; de nood was hoog. Een andere reden is het rooskleurige communicatieoffensief van de werkgever over het eindbod, terwijl het de kritische vakbonden aan toegang tot de werkvloer ontbrak om alternatieven te bespreken voor een beter resultaat.’

Nu het sociaal plan

Eén winstpuntje hebben FNV en CNV nog wel behaald: het sociaal plan is vooralsnog niet verslechterd. De werkgever wil binnenkort onderhandelen over een nieuwe sociaal plan. Hoe stapt Heera hier in? ‘Binnen het bedrijf ligt de organisatiegraad onder het landelijk gemiddelde. Dat doet wat met onze onderhandelingspositie. Meer leden betekent een sterkere positie aan tafel. Dat begint met in contact komen met medewerkers. Want ook wij betrekken graag alle medewerkers, lid of geen lid. Maar dat gelijkwaardig speelveld is er nu niet.’

In aanloop naar de nieuwe onderhandelingen hebben er gesprekken plaatsgevonden tussen de vakbonden en VodafoneZiggo. Deze laatste heeft daarin aangegeven door te willen gaan met DigiC. Heera: ‘Wij hebben nogmaals onze bezwaren kenbaar gemaakt rondom DigiC en toegang tot de werkvloer geëist. Ik wil de werklocaties kunnen bezoeken en met medewerkers in gesprek kunnen. Ook onze vakbondsleden moeten hierin gefaciliteerd worden. Het is afwachten of VodafoneZiggo hieraan zal meewerken, maar wij gaan hoe dan ook door. Dat betekent investeren in meer leden en een breder netwerk van kaderleden.’

Dit wordt overigens nog een flinke klus, want VodafoneZiggo is landelijk verspreid over een kleine tien kantoren, meer dan honderd winkels en medewerkers zoals de monteurs in de buitendienst. ‘Maar goed, je moet ergens beginnen’, besluit Heera. ‘Elke medewerker die ik kan bereiken en kan informeren over hoe je met elkaar betere arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden voor elkaar krijgt, is winst.’